Hoe moet je omgaan met faalangst op de werkvloer?
- Daan Panis
- 10 juli 2018
Faalangst op de werkvloer of zijn het gezonde spanningen? Het is iedereen wel eens overkomen dat je een presentatie moest geven of een examen moest maken en dat je super zenuwachtig was. Het is heel normaal om spanning te voelen wanneer je in een lastige situatie zit. Het zorgt ervoor dat je alerter en geconcentreerder bent. Wanneer de situatie weer normaal is, nemen de zenuwen vanzelf weer af.
Het wordt pas een probleem wanneer je in dergelijke situaties zoveel angst hebt om te falen dat je werkzaamheden eronder lijden en je niet meer vredig en ontspannen kunt leven. Herken je jezelf in deze situatie? Dan heb je faalangst op de werkvloer.
Wat is faalangst en waardoor wordt het veroorzaakt?
Faalangst is een vorm van angst die op verschillende momenten voorkomt, bijvoorbeeld wanneer je een prestatie moet leveren of wanneer je beoordeeld wordt. Wanneer je bang bent om een fout te maken of iets niet te kunnen, ontstaat er faalangst.
Faalangst wordt veroorzaakt door negatieve ervaringen tijdens je opvoeding of tijdens je schoolloopbaan. Faalangst kan ook ontstaan doordat je het gedrag gekopieerd hebt van bijvoorbeeld (een van) je ouders die faalangst hebben. Ook je werkomgeving kan een grote invloed hebben. Wanneer deadlines en targets de allerhoogste prioriteit hebben, dan kan dat als een grote last op je schouders voelen. De verhoogde druk kan leiden tot faalangst.
Drie soorten faalangst
Cognitieve faalangst
Cognitieve faalangst heeft te maken met het opnemen en het toepassen van kennis. Mensen met cognitieve faalangst denken dat ze bijvoorbeeld een tentamen slecht zullen maken, terwijl ze heel goed zijn voorbereid.
Sociale faalangst
Sociale faalangst omvat het contact met andere mensen. Iemand met sociale faalangst kan het bijvoorbeeld moeilijk vinden om zijn/haar zegje te doen tijdens een vergadering of een verjaardag. Ook vinden mensen met sociale faalangst het vaak moeilijk om winkelpersoneel aan te spreken om iets te vragen.
Motorische faalangst
Motorische faalangst heeft te maken met de angst om je lichaam te gebruiken. Je kunt je bijvoorbeeld 'verlamd' voelen door de spanning tijdens een autorijexamen of dansoptreden.
Wat kun je doen tegen faalangst?
Faalangst op de werkvloer kan erg vervelend zijn en negatieve gevolgen hebben voor je carrière. Om te voorkomen dat faalangst in de weg staat van je carrièredoelen, is het belangrijk om faalangst niet als probleem te zien, maar als iets waarmee je moet leren omgaan. Daardoor valt al een groot deel van de druk weg.
Daarnaast zijn er nog verschillende manieren om faalangst op de werkvloer aan te pakken:
Doe dingen waar je goed in bent
Door dingen te doen waar je goed in bent, vergroot je je zelfvertrouwen. Het is ook belangrijk dat je stilstaat bij jouw successen en deze viert. Veel mensen met faalangst zijn geneigd om mislukkingen te onthouden en successen te vergeten. Vaak schreeuwt er een stemmetje in je die zegt ‘je kunt het toch niet’. Deze stem wordt steeds minder krachtig naarmate je meer focus legt op successen.
Niet denken maar doen
Hoe meer je ergens over nadenkt, hoe moeilijker het wordt. Door het gewoon te doen, zorg je ervoor dat je minder gespannen bent en minder last hebt van faalangst. Probeer eens je gedachten uit te schakelen en het gewoon te doen. Begin klein, bijvoorbeeld door iemand op straat aanspreken zonder jezelf druk te maken over wat die persoon ervan zal vinden. Als dit goed gaat, kun je het langzaam uitbreiden.
Verdiep je in ontspanningstechnieken
Ontspanningstechnieken en meditatie kunnen je helpen om fysiek tot rust te komen. Dit zorgt ervoor dat je faalangst minder krachtig wordt.
Neem je gedachten onder de loep
Wanneer je spanning of faalangst ervaart op de werkvloer bij bepaalde gebeurtenissen, komt dit vrijwel nooit door de gebeurtenissen zelf maar door de gedachten die je tijdens deze gebeurtenissen hebt. Door na te gaan waarom je deze gedachten hebt, kun je langzaam maar zeker controle krijgen over je faalangst.
Zoek professionele begeleiding
Als de faalangst aan blijft houden, is het verstandig om professionele begeleiding te zoeken die jou kan coachen en stimuleren zodat je opnieuw vertrouwen krijgt in je eigen kunnen. Het is niet raar om begeleiding in te schakelen, maar het is juist een teken van kracht.
Analyseer alle mogelijke uitkomsten
Veel mensen ervaren faalangst wanneer ze niet weten wat er gaat gebeuren. Je kunt deze angst verminderen door alle mogelijke uitkomsten van jouw beslissing op papier te zetten. Wat gebeurt er als je de ene keuze maakt? Schrijf alle uitkomsten op papier.
Wat is het ergste dat er kan gebeuren?
Wanneer je een ‘worst-case scenario’ schetst, kom je er wellicht achter dat het ergste wat er kan gebeuren helemaal niet zo erg is. Dit zorgt ervoor dat je faalangst wat afneemt.
Wekelijks handige downloads en praktische sollicitatie- en carrièretips ontvangen? Meld je aan op onze nieuwsbrief!
Hoe kun je een collega met faalangst helpen?
Als je een collega wilt helpen die faalangst heeft, is het belangrijk dat je goed nadenkt over wat je tegen hem/haar gaat zeggen. Als je bijvoorbeeld zegt ‘maak je niet druk’ voelt de persoon met faalangst zich niet gehoord. Daarnaast is het ook niet verstandig om te zeggen ‘ik zou het zus en zo doen’, omdat je dan eigenlijk zegt dat je het beter weet (ondanks dat het goedbedoelde tips zijn).
Hoe kun je een collega met faalangst dan wél helpen? Het beste is om bijvoorbeeld te zeggen dat het je opvalt dat de ander zich onzeker voelt en vervolgens te vragen of je hem of haar kunt helpen. Vergeet vooral niet te vragen óf en hoe je de persoon kunt helpen. Deze vraag wordt vaak vergeten, maar is juist de belangrijkste.
Stelling: Mensen met faalangst presteren minder goed op werk dan mensen zonder faalangst!
Eens of oneens? Laat het ons weten in een reactie!
Frits ten Broeke
Duidelijk en herkenbare inhoud. Mijn ervaringen hebben mij geleerd dat mensen met faalangst voortdurend de lat onevenredig hoog leggen bij zichzelf. Zij meten als het ware met twee maten, waarbij ze inlevend en begripvol zijn voor ‘het falen’ van anderen, maar meedogenloos in hun eigen ‘falen’. Met het advies ‘analyseer alle mogelijke uitkomsten’ ben ik het overigens niet eens, omdat mensen met faalangst sowieso al veel te veel in denkpatronen en scenario’s verdrinken. Stap juist uit het denken, ga impulsiever te werk, stel je kwetsbaarder op, waardoor anderen dat ook naar jou toe durven: en… zoek hulp om oude geesten uit de tijd te verdrijven en jezelf te leren toestaan om (weer) de hoofdrol in je eigen leven te mogen spelen. En dat script wordt niet vooraf geschreven, dat script ben JIJ!