Een succesvolle comeback na een slechte eerste indruk: 5 tips

“Je krijgt nooit een tweede kans om een goede eerste indruk te maken” is een uitspraak die we vaak voorbij horen komen in de wereld van het solliciteren… en het is waar.

Zowel de theorie als de alledaagse praktijk bevestigen dit. Eerste indrukken zijn krachtig, worden snel gevormd en spelen tijdens het sollicitatiegesprek vaak een doorslaggevende rol (infographic).

Maar soms, ondanks de uitgebreide voorbereiding, gaat het toch mis. Je hebt een sollicitatiegesprek, maar je bent te zenuwachtig, je hebt een slechte dag of je komt door een file te laat.

Ondanks het feit dat je een eerste indruk naderhand niet kunt veranderen, kun je wel zorgen voor een sterke comeback. Je zou het een tweede indruk kunnen noemen. Hoe je dat doet, lees je deze week aan de hand van 5 tips!

#1 Beter laat dan nooit

Een van de meeste gehoorde tips met betrekking tot het sollicitatiegesprek is: “Kom nooit te laat!”. Uit onderzoek blijkt dat punctualiteit de meest belangrijke factor is voor het vormen van een eerste indruk. Een goede tip dus.

Het kan echter voorkomen dat alles tegenzit. Een kapotte trein of een buitenproportioneel lange file kunnen ervoor zorgen dat jouw ingeplande uurtje buffer als sneeuw voor de zon verdwijnt.

Hoewel dit erg vervelend is, is het nog geen verloren zaak. Zodra je zeker weet dat het onmogelijk is om op tijd te komen, is het belangrijk dat je jouw contactpersoon belt en laat weten dat je te laat komt.

Bied je excuses aan, probeer een realistische inschatting te geven van de vertraging en leg uit waarom je te laat bent. Zolang je oprecht bent en er niets aan kunt doen zal degene, waarmee je het sollicitatiegesprek hebt, het begrijpen.

Heb je die dag wat tijd over? Doe een voorstel om het sollicitatiegesprek op een ander tijdstip of andere locatie te laten plaatsvinden om de recruiter tegemoet te komen. Op die manier voorkom je dat het gesprek wordt ingekort en laat je zien dat je de baan écht wilt.

#2 Comeback tijdens het gesprek

Eerste indrukken zijn snel gevormd. Wanneer je een foutje maakt, is het dus belangrijk om snel te reageren. Het is niet de fout, maar het gebrek aan verontschuldiging die ervoor zorgt dat iemand een slecht beeld van je krijgt. Vergeet niet dat jij jezelf beoordeelt op basis van je intenties, terwijl anderen je beoordelen op basis van je acties.

Noem je per ongeluk de verkeerde bedrijfsnaam, maak je een grap die verkeerd valt of geef je een totaal verkeerd antwoord? Bied dan direct je verontschuldiging aan. Daarmee laat je zien dat het niet je intentie was en krijg je wellicht een tweede kans.

Wanneer je het gevoel hebt dat je een slechte indruk achter gaat laten, omdat je erg zenuwachtig bent, kun je dit het best direct aan het begin van het gesprek melden. Recruiters kunnen hier rekening mee houden in hun beoordeling.

#3 Comeback na het gesprek

Het probleem van een gesprek is dat we geen tijd krijgen om de vraag nog eens rustig na te lezen, zoals bij een schriftelijke toets. Voor sommige mensen is dat geen probleem, voor anderen die veel sollicitatiestress ervaren, kan het een flinke belemmering zijn in hun zoektocht naar werk.

Een gezonde hoeveelheid spanning kan ervoor zorgen dat je een antwoord geeft dat eigenlijk helemaal niet aansluit op de vraag. Soms hoor je jezelf het foute antwoord geven en kun je jezelf nog op tijd corrigeren, maar soms besef je dit pas wanneer je alweer op weg bent naar huis of ’s avonds in bed ligt.

Wanneer je naderhand beseft dat je inhoudelijk helemaal verkeerd hebt geantwoord, kun je overwegen een e-mail te sturen. Neem de tijd en formuleer een goed antwoord. Je hebt immers veel tijd om erover na te denken, dus nu moet je presteren.

Jouw kans op een succesvolle comeback is vanzelfsprekend kleiner wanneer je hebt gesolliciteerd op een functie waarvan je verwacht wordt dat je verbaal erg sterk bent, dan een functie waarbij je bijna niet hoeft te communiceren.

Wees er zeker van dat het ’slechte’ antwoord een significant effect heeft gehad op de beoordeling van het gesprek. Anders kun je een wanhopige indruk achter laten. 

#4 Bied excuses aan maar ga niet te ver

Wanneer je zenuwachtig bent of voor een publiek moet spreken, let je extra goed op wat je zegt. Zodra je een foutje maakt ben je geneigd jezelf te verontschuldigen, maar soms is de fout simpelweg niet erg genoeg.

Door je te verontschuldigen benadruk je het maken van de fout. Wanneer het een klein foutje betreft, is het dus beter om niets te zeggen en gewoon door te gaan met je verhaal. Mensen maken nu eenmaal fouten.

Sterker nog, fouten maken kan een positief effect hebben! Een spreekfout maken, struikelen of een whiteboard omver stoten maakt je namelijk menselijker. Dit effect wordt het Pratfall-effect genoemd. Mensen die geen fouten maken worden gezien als minder sympathiek en minder aantrekkelijk dan mensen die af en toe een misstap begaan.

Wanneer je iets verprutst, laat je jouw menselijke kant zien en dat creëert een band met je luisteraars. Een fout maken is dus niet zo erg als je denkt!

#5 Jouw eerste indruk van de organisatie

Bij het solliciteren draait het niet alleen om de indruk van de recruiter, maar ook om dat van jou. Wat vind je van de werkomgeving, de bedrijfscultuur of de recruiter? Voel jij je thuis of heb jij een slechte eerste indruk gekregen van de organisatie?

Mocht je gemixte gevoelens hebben bij het gesprek, dan kun je vragen om een tweede gesprek of een meeloopdag. Op die manier leer jij het bedrijf, de bedrijfscultuur en jouw toekomstige collega’s beter kennen en vice versa. Vergeet niet dat de wederpartij ook een slechte dag kan hebben. Gun hen ook een kans op een comeback na een slechte eerste indruk!

Een (slechte) eerste indruk hoeft geen laatste indruk te zijn

Hoewel een eerste indruk snel is gevormd en vaak een doorslaggevende rol speelt bij het sollicitatiegesprek, zijn er mogelijkheden om je fout(en) te herstellen.

Wanneer dit tijdens het gesprek niet kan, kun je altijd proberen je fout na het gesprek te herstellen. Wees echter wel realistisch. Er zijn nu eenmaal fouten waarmee je jouw kans op de baan volledig kunt verprutsen. Daarnaast is de kans groot dat er andere sollicitanten voor of na jou zijn geweest die beter hebben gepresteerd dan jij.

Denk je dat je een realistische kans maakt op een succesvolle comeback? Is het de droombaan waar je al lang naar op zoek bent? Dan heb je niets te verliezen. Wees oprecht, kom met een sterk excuus en zorg ervoor dat je eerste indruk geen laatste indruk is!

Heb jij weleens een verkeerde eerste indruk achter gelaten? Hoe heb jij je fout succesvol hersteld? Laat het ons weten in een reactie!