Jouw motivatiebrief vormgeven met AI: do’s en don’ts

Wel of geen AI gebruiken voor jouw motivatiebrief?

AI is tegenwoordig bijna niet meer weg te denken uit het sollicitatieproces. Steeds meer tools helpen je bij het schrijven van jouw motivatie, het vinden van de juiste woorden en het verbeteren van de toon. Hoewel veel mensen de voordelen zien, bestaat er ook terughoudendheid. Sommige sollicitanten zijn bang dat de brief hierdoor onpersoonlijk overkomt.

Steeds meer werkgevers maken gebruik van AI-detectietools om generieke teksten te herkennen. Daarom is het belangrijk dat je AI bewust en slim inzet, zodat jouw motivatiebrief jouw eigen, unieke verhaal blijft vertellen.

Mocht je AI willen inzetten bij het schrijven van je motivatiebrief, dan heb je de keuze uit allerlei platforms. Denk aan generieke tools, zoals ChatGPT en Gemini, of (vaak betaalde) AI’s die speciaal zijn ontwikkeld voor sollicitaties. In dit blog richten we ons op generieke AI-tools die vrij toegankelijk zijn, zodat iedereen ermee kan experimenteren zonder dat daar kosten aan vastzitten.

Do’s bij het vormgeven van jouw motivatiebrief met AI

#1 Geef duidelijke en specifieke input

Hoe beter je AI voedt, hoe bruikbaarder de output. AI werkt namelijk op basis van de informatie die jij aanlevert. Hoe concreter en vollediger jouw input, hoe beter de tekst die eruit komt.

In AI-termen heet zo’n instructie een prompt. Een prompt is simpel gezegd alles wat je tegen AI zegt of typt om een reactie te krijgen. Het kan een enkele zin zijn, maar ook een uitgebreide opdracht met meerdere paragrafen tekst.

Zie het als het “briefingdocument” dat je aan een tekstschrijver zou geven: als jij alleen zegt “Schrijf een motivatiebrief”, krijg je een hele algemene brief. Als je daarentegen precies uitlegt wat je wilt, krijg je een veel gerichter resultaat.

Voorbeelden van wat je in je prompt kunt zetten:

• Werkervaring: functies, projecten en verantwoordelijkheden
• Prestaties: concrete resultaten en cijfers
• Motivatie: waarom deze functie en dit bedrijf?
• Vacaturetekst: zodat de AI de juiste termen en kernwoorden gebruikt.
• Toon: formeel, enthousiast, creatief, informeel etc.

Voorbeeldprompt: “Schrijf een motivatiebrief van 300 woorden voor de functie van Junior Projectmanager bij [Bedrijfsnaam]. Benadruk mijn ervaring in het coördineren van evenementen en mijn projectmanagement certificaat. Verwerk dat ik trots ben op het succesvol organiseren van een conferentie voor 500 gasten binnen budget en deadline. Gebruik een enthousiaste, maar professionele toon. Hier is de vacaturetekst: [plak vacaturetekst].”

#2 Gebruik AI als inspiratiebron

AI kan razendsnel teksten genereren, maar jouw authenticiteit maakt het verschil. Zie AI als sparringpartner: het helpt je op weg, maar de boodschap moet altijd van jou komen.

Voorbeeld

Je vraagt:

“Schrijf drie creatieve openingszinnen voor een motivatiebrief voor een marketingfunctie, waarbij mijn ervaring in storytelling centraal staat.”

AI geeft drie voorbeelden:

1. “Verhalen blijven hangen; cijfers vervagen. Als marketingprofessional die storytelling tot een kunst heeft verheven, weet ik hoe ik uw merk een stem kan geven die klanten echt raakt.”
2. “Verhalen verbinden mensen, en als marketingprofessional weet ik hoe ik die verbinding kan versterken.”
3. “Door verhalen als uitgangspunt te nemen, zorg ik dat marketingcommunicatie zowel relevant als herkenbaar is voor de doelgroep.”

Je kiest een zin die past, herschrijft hem in jouw woorden en voegt een persoonlijke touch toe. Vind jij geen enkele zin passend? Vraag om extra opties of pas je prompt aan.

#3 Voeg persoonlijke voorbeelden toe

Recruiters willen niet alleen horen dat je een vaardigheid hebt, maar ook zien hoe je die in de praktijk hebt ingezet. AI kan suggesties geven, maar het is aan jou om ze concreet en persoonlijk te maken.

Voorbeeld AI schrijft: “Ik ben sterk in projectmanagement en kan efficiënt meerdere taken tegelijk uitvoeren.”

Jij maakt ervan: “Tijdens de implementatie van een nieuw CRM-systeem bij mijn huidige werkgever leidde ik een team van vijf mensen. Ondanks een krappe deadline behaalden we de opleverdatum zonder kwaliteitsverlies, dankzij strakke planning en duidelijke communicatie.”

#4 Gebruik AI als eindredacteur

Laat AI je tekst controleren op spelling, grammatica en stijl. Vraag bijvoorbeeld om actiever taalgebruik of kortere, krachtigere zinnen, als dat past bij jou én de functie waarop je solliciteert.

Voorbeeldprompt

“Controleer deze motivatiebrief op grammatica en spelling. Maak de zinnen actiever en krachtiger waar mogelijk, zonder de persoonlijke toon te verliezen: [plak motivatiebrief]”

Don’ts bij het vormgeven van jouw motivatiebrief met AI

#1 Blind kopiëren en plakken

Een motivatiebrief die volledig door AI is geschreven, kan op het eerste gezicht professioneel en vloeiend klinken, maar mist vaak de persoonlijke touch. De zinnen zijn generiek, de voorbeelden vaag en de brief voelt niet authentiek. Recruiters merken dit snel, omdat zij dagelijks tientallen brieven lezen en de ‘echte verhalen’ er direct uitspringen.

Als je een AI-tekst klakkeloos overneemt, loop je het risico dat:

• je brief identiek klinkt aan die van anderen die dezelfde tool gebruiken;
• eventuele fouten of onnauwkeurigheden ongemerkt blijven staan.

Gebruik AI als startpunt en voeg vervolgens je eigen ervaringen, prestaties en persoonlijkheid toe. Zo wordt een generieke brief een motivatie die opvalt en overtuigt.

#2 Feiten verzinnen of overdrijven

AI vult soms automatisch details in om de tekst ‘voller’ te maken. Dat lijkt handig, maar brengt risico’s met zich mee. Alles wat je in je motivatiebrief zet, moet controleerbaar en waarheidsgetrouw zijn. Een kleine onjuistheid maakt jou ongeloofwaardiger voor de recruiter en leidt zelfs tot afwijzing als het wordt gecontroleerd.

#3 Niet-passend taalgebruik

AI kan doorschieten in de toon: te formeel klinkt stijf en afstandelijk, te casual klinkt onprofessioneel. De juiste toon is afhankelijk van het bedrijf en de functie, maar moet enthousiast, professioneel en persoonlijk zijn.

Voorbeelden

• Te formeel: “Het is mij een buitengewone eer mijn kandidatuur aan u voor te leggen.”
• Te informeel: “Ik denk dat deze baan echt helemaal mijn ding is.”
• Beter alternatief: “Met mijn ervaring in [vakgebied] en mijn passie voor [onderwerp] ben ik ervan overtuigd dat ik waarde kan toevoegen aan uw team.”

Slim gebruik van AI voor een goede motivatiebrief

AI is een waardevolle sparringpartner bij het schrijven van je motivatiebrief. Het helpt je structuur aan te brengen, creatieve formuleringen te bedenken en je tekst te verfijnen. Maar het succes hangt volledig af van hoe je het inzet: het is geen vervanging van jouw persoonlijke verhaal, maar een hulpmiddel om het te versterken.

Geef duidelijke input, gebruik AI als inspiratie, voeg persoonlijke voorbeelden toe en laat AI de eindredactie doen. Vermijd blind kopiëren, feiten verzinnen of overdrijven en taal gebruiken die niet past bij de functie of het bedrijf.

Door AI op deze manier te gebruiken, creëer je een motivatiebrief die zowel professioneel als authentiek is, waardoor je opvalt bij recruiters en je kansen op een sollicitatiegesprek vergroot.

Stelling: AI maakt het schrijven van een motivatiebrief makkelijker.

Eens of oneens? Laat het weten in de reacties!